Regels van het vasten in Ramadan:
Alle lof zij Allah (subhanahu wa ta’ala), de heer der werelden; wij prijzen hem en smeken zijn hulp en vergiffenis; wij geloven in hem en stellen geheel onze vertrouwen op hem; wij smeken Allah’s bescherming (subhanahu wa ta’ala) tegen het kwaad in ons zelf en de kwade gevolgen van onze daden. Wie Allah (subhanahu wa ta’ala) recht leidt kan door niemand misleid worden en wie hij laat om te dwalen kan door niemand geleid worden.
Ik getuig dat er geen ander god is behalve Allah (subhanahu wa ta’ala); Hij is enig zonder genoten; er is geen gelijk aan Hem; geen gelijkenis van Hem; geen zoon heeft Hij en er is niets dat op Hem lijkt. En ik getuig dat onze leider, onze profeet, Muhammad Mustafa (salallahu alayhi wa salam) de knecht is van Allah (subhanahu wa ta’ala) en zijn ware boodschapper. Hij was gezonden naar de gehele mensheid (in het bijzonder) en naar de gehele schepping (in het algemeen), als aankondiger van een blijde boodschap en als waarschuwer alvoor de dag des oordeels.
Wie gehoorzaam is aan de boodschapper van Allah (salallahu alayhi wa salam), is reeds gehoorzaam aan Allah (subhanahu wa ta’ala), en wie opstandig en ongehoorzaam is aan Allah (subhanahu wa ta’ala) en zijn boodschapper doet niemand kwaad dan zichzelve, en kan Allah (subhanahu wa ta’ala) niet eens in het geringste kwaad doen.
Moge de vrede, zegeningen en salutaties van Allah (subhanahu wa ta’ala) met hem zijn. En met zijn vrome en pure nakomelingen en zijn schitterende metgezellen. En allen die in hun voetsporen volgen in al het goede tot op de laatste dag; en veel meer salutaties hierna. (ammaa ba’d):
O dienaren van Allah (subhanahu wa ta’ala)! Vreest Allah (subhanahu wa ta’ala) en wees voorzichtig met uw plicht jegens Allah (subhanahu wa ta’ala). Ik adviseer jullie en mezelf om godvrezend te zijn jegens Allah (subhanahu wa ta’ala), de heer van macht en majesteit; want voorwaar! Allah (subhanahu wa ta’ala) heeft bepaalde zaken opgelegd, doe ze dan; en hij heeft bepaalde zaken verboden, laat ze dan. En Allah (subhanahu wa ta’ala) de allerhoogste heeft gesproken in zijn glorieuze woord, de nobele Qur’an, in surah al-Baqarah, vers 183-187:
– (183) o jullie die geloven! Het vasten is jullie opgedragen, zoals het was opgedragen aan hen die vóór jullie waren, opdat jullie godvrezend mogen zijn.
Geachte broeders en zusters!
Dit is de eerste khutbah van de maand Ramadan 2024. Saum Ramadan is een van de 5 pilaren van de islam en het vasten van Ramadan is net als de salaat een ritueel ibadah, dus er zijn regels. Ten eerste is het woord van Allah (subhanahu wa ta’ala).
De “ruku” begint met het stellen van de verplichting van het vasten en het doel daarvan: godvrezendheid, wat inhoudt dat we godsbewust moeten worden. Er zijn regels vastgesteld door Allah zodat het acceptabel is bij Allah (subhanahu wa ta’ala). We lezen dus verder en Allah (subhanahu wa ta’ala) zegt in surah al-Baqarah:
– (184) (vast) een vastgesteld aantal dagen. Maar wie van jullie ziek is, of op reis, dan een aantal andere dagen. En op hen die het (met moeite) kunnen doen, rust de plicht van fidyah: [compensatie] het voeden van een arme. Maar wie vrijwillig meer geeft: dan is dat beter voor hem. En dat jullie vasten is beter voor jullie, als jullie dat maar wisten.
– (185) de maand Ramadan is het waarin de Qur’an was neergezonden, als leiding voor de mensheid en als duidelijke bewijstekenen van de leiding en de “furqân” [=criterium/maatstaf/onderscheiding]. Wie van jullie dus aanwezig is in de maand, laat die dan vasten, maar wie ziek is of op reis, dan is er een aantal andere dagen (om het vasten in te halen). Allah wil voor jullie het gemakkelijke en hij wil niet voor jullie het moeilijke (ongemak). En voltooit het aantal dagen en prijst Allah’s grootheid (subhanahu wa ta’ala) opdat hij jullie leiding schonk, hopelijk zullen jullie dank baar zijn.
– (186) en wanneer mijn dienaren jou vragen over mij (o Muhammad): voorwaar, ik ben nabij. Ik verhoor de smeekbede van de smekende wanneer hij mij aanroept. Laten zij aan mij gehoor geven en in mij geloven, zodat zij recht geleid zullen worden.
– (187) het is jullie in de nachten van het vasten toegestaan intiem te zijn met jullie vrouwen. Zij zijn (als) een kleding voor jullie en jullie zijn (als) een kleding voor hen. Allah wist dat jullie jezelf bedrogen; hij aanvaardde jullie berouw en vergaf jullie. Nu mogen jullie intiem zijn met hen. En streeft naar wat Allah (subhanahu wa ta’ala) voor jullie bepaald heeft. En eet en drinkt tot de witte draad en de zwarte draad voor jullie te onderscheiden is van de “fadjr” (ochtend-schemering). En voltooit daarna het vasten tot de zonsondergang. En weest niet intiem met hen, terwijl jullie afgezonderd zijn [voor i’tikâf] in de moskeeën. Dat zijn de grenzen van Allah (subhanahu wa ta’ala), nadert deze dus niet. Zo maakt Allah (subhanahu wa ta’ala) zijn tekenen duidelijk voor de mensen, hopelijk zullen zij godvrezend worden.
Als je niet kan vasten vanwege een reis, dan mag je het uitstellen tot een andere tijd, maar je mag ook vasten als het een lichte reis is. Zo ook voor de zieke. Als het vasten je zieker zal maken, dan mag je niet vasten. Als de ziekte van tijdelijke aard is, dan mag je het vasten uitstellen tot een andere tijd, anders mag je wel vasten.
Als je situatie blijvend is, zoals bijvoorbeeld een chronische diabeet of ouderdom of zwakte, dan is “fidya” van toepassing. “fidya” is compensatie voor elke vastendag en daarom het voeden van een arme vastende voor 30 dagen of 30 arme vastenden. Als je meer wil doen, wordt dat gewaardeerd door Allah (subhanahu wa ta’ala). Hij zegt in surah al-Baqarah, vers 158:
– (158) … En wie vrijwillig goede daden verricht: voorwaar, Allah is Waarderend en Alwetend.
De heilige profeet [salallahu alayhi wa salam] heeft het duidelijk gemaakt dat bepaalde handelingen het vasten kunnen verbreken. Hier zijn 2-dingen die kunnen gebeuren: per ongeluk je vast verbroken, of wetende je vast verbreken. De eerste heeft een fout begaan en wordt vergeven; de tweede is in rebellie tegen Allah (subhanahu wa ta’ala) en dat is kufr. Je zal dan oprecht taubah moeten doen en je imaan vernieuwen.
Te laat stoppen met eten of te vroeg ontvasten, kan je vasten ook verbreken! Het is geen vroomheid om het ontvasten te vertragen; het is ook geen vroomheid om op lege maag te vasten. Al drink je een slokje water in de ochtend, dan heb je de sunnah gerespecteerd.
Menstruerende vrouwen mogen niet vasten, omdat onder andere Taharat vereist is. Zo ook vrouwen na de bevalling tot dat de bloeding gestopt is. Zo ook borst voedende vrouwen, als ze vrezen voor hun welzijn of dat van het kind. Kortom, het vasten leert ons ook discipline. We doen ons best om het zo goed mogelijk te doen, alleen maar om Allah (subhanahu wa ta’ala) te behagen. Moge Allah (subhanahu wa ta’ala) van ons accepteren, amien!
Al-Bukhari rapporteert een hadieth van Abu Hurairah [radi allahu anhu]; hij zei dat de boodschapper van Allah [salallahu alayhi wa salam] heeft gezegd:
“Wanneer Ramadan zijn intrede doet, dan gaan de poorten van de hemel open en worden de poorten van djahannam (hellevuur) dicht gemaakt en de duivels worden geketend.”
De dertig dagen van Ramadan zijn verdeeld in drie perioden:
(1) De eerste tien dagen van Ramadan zijn de dagen van “rahmah” [=genade]; maak veel du’a hierin.
(2) De tweede tien dagen van Ramadan zijn de dagen van “maghfirah” [=vergiffenis]; smeek veel vergiffenis hierin.
(3) De derde tien dagen van Ramadan zijn de dagen van “itqun-minan-nieraan” [=verlossing uit het brandend vuur]; maak veel oprechte taubah in deze periode!
Hieraan kunnen we zien dat naarmate de tijd vordert, zo vermeerdert de spiritualiteit van de maand Ramadan. Als je het correct doet, dan zal je voelen dat de spiritualiteit in je groeit. Let erop dat je niet alleen met jezelf verbeterd (correct vasten, correct eten en drinken), maar ook je interactie met andere mensen (moslim of niet-moslim) moet je zo goed mogelijk maken.
Dan komt in de derde fase de superbooster: laila-tul qadr!
“de nacht van glorie”
“de nacht van kracht en majesteit”
“de nacht van lotsbeschikking”
Allah (subhanahu wa ta’ala) heeft deze nacht beter gemaakt dan 1000 nachten. Dat is een hele mensen leven, ongeveer 83-jaar!
Moge Allah (subhanahu wa ta’ala) ons de grote voordelen van Ramadan doen ervaren; moge Hij ons reinigen van slechte gewoontes, van hebzucht, gierigheid en gulzigheid, van afgunst en jaloezie, van hoogmoed en ijdelheid. Moge Allah (subhanahu wa ta’ala) ons rein maken in gedachten en intenties, rein in onze gewoontes en handelingen. Moge Hij ons reinigen van elke vorm van “kufr” (ongeloof), “shirk” in al zijn vormen en “nifaaq” (huichelarij in alle vormen. Amien, yaa rabbal aalemien!
Het is gerapporteerd door Abu Hurairah [radi allahu anhu] dat de boodschapper van Allah [salallahu alayhi wa salam] heeft gezegd:
“wanneer het de 1e nacht is van de maand Ramadan, dan worden de demonen en de kwaadaardige djinn opgesloten, en de deuren van het vuur worden gesloten, en geen deur wordt geopend, en de poorten van het paradijs worden geopend, en geen poort wordt gesloten, en een aankondiger roept: “o doener van het goede, kom naar voren; en o doener van het kwade, ga terug; en Allah (subhanahu wa ta’ala) heeft lieden die hij verlost uit het vuur, en dat gebeurt elke nacht.”
Tot slot, broeders en zusters! Laat ons bidden voor onze broeders en zusters in Gaza! Laat ons hen steunen met goederen, levens- middelen en met constante gebeden!